05.05.2023 թ.-ին Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում քննարկման է ներկայացվել ««Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը (այսուհետ՝ նաև Նախագիծ)։
Ի թիվս այլ կարգավորումների, Նախագծով առաջարկվում է վերախմբագրել «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» ՀՀ օրենքի (այսուհետ` նաև Օրենք) 11-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 9-րդ կետը, ինչի արդյունքում բժշկական գաղտնիք համարվող տվյալները, առանց պացիենտի կամ նրա օրինական ներկայացուցչի համաձայնության, այլևս տրամադրման ենթակա չեն լինելու Մարդու իրավունքների պաշտպանին։
Նախագծի հիմնավորման մեջ նման փոփոխությունը հեղինակի կողմից պատճառաբանվում է ոլորտային և մնացյալ օրենսդրության համապատասխանեցման անհրաժեշտությամբ, մասնավորապես նրանով, որ «Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին» սահմանադրական օրենքի 17-րդ հոդվածի 7-րդ մասի համաձայն` պաշտպանին ներկայացված բողոքն ինքնին համարվում է բողոք ներկայացրած անձի համաձայնություն և հիմք է անհրաժեշտ անձնական տվյալները Պաշտպանի կողմից պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններից, այլ կազմակերպություններից օրենքով սահմանված կարգով ստանալու համար, մինչդեռ «Բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 11-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 9-րդ կետով սահմանվում է բժշկական գաղտնիք համարվող տվյալների փոխանցման դեպքերը առանց պացիենտի կամ նրա օրինական ներկայացուցչի համաձայնության։
Այս համատեքստում, հեղինակի ուշադրությունն ենք հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ վկայակոչված «Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին» սահմանադրական օրենքը մարդու իրավունքների պաշտպանին լիազորում է իրականացնել խախտման քննարկում ոչ միայն անձի՝ իր իսկ իրավունքների խախտման կապակցությամբ ներկայացված բողոքների հիմքով, այլ նաև այլ անձանց (օրինակ՝ խնամակալության և հոգաբարձության մարմինների, ազատությունից զրկված անձանց և զինծառայողների մերձավոր ազգականների) բողոքների հիման վրա, ինչպես նաև սեփական նախաձեռնությամբ (տե'ս օրենքի 15-րդ և 16-րդ հոդվածները)։
Նշված դեպքերում որևէ մեկնաբանության պարագայում հնարավոր չի լինելու համարել, որ անձը, որի իրավունքների խախտման մասով ՄԻՊ-ը իրականացնում է քննարկում, տվել է իր համաձայնությունը համապատասխան բժշկական գաղտնիք հանդիսացող տվյալները ձեռք բերելու համար, ուստի առաջարկում ենք պահպանել Օրենքի 11-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 9-րդ կետի գործող իրավակարգավորումը՝ բժշկական գաղտնիք համարվող տվյալներն առանց անձի կամ նրա ներկայացուցչի համաձայնության ստանալու Մարդու իրավունքների պաշտպանի իրավասության մասով։
Oրենսդրական նախագծերի շուրջ աշխատանքն ԻԶՊՀ-ն իրականացնում է Ժողովրդավարության եվրոպական հիմնադրամի (EED) աջակցությամբ։
