«Դատարանների ծանրաբեռնվածությունը գործերը ողջամիտ ժամկետում չքննելու արդարացում չէ»․ քննարկում

01.04.2021

Անդրադառնալով ողջամիտ ժամկետների խախտման հարցին և այս առնչությամբ ՄԻԵԴ-ի կայացրած վճիռներին՝ Պետրոսյանն ասել է․ «Երբ ՄԻԵԴ-ը ճանաչում է որևէ հոդվածի խախտում, պետությունը պարտավորվում է ոչ միայն դիմումատուի հետ կապված իրականացնել անհատական պաշտպանության միջոց, այլ առաջին հերթին պետք է ձեռնարկի ընդհանուր միջոցներ, որոնց պետք է կանխարգելվեն հետագայում համանման խախտումները»։ Բանախոսը նշել է, որ պետության այս պարտականությունը ուղղակիորեն բխում է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի պահանջներից։ Այս տեսանկյունից Կառավարությունը պարբերաբար ներկայացնում է գործողությունների ծրագրեր և զեկույցներ Նախարարների կոմիտե, որը վերահսկողություն է իրականացնում վճիռների կատարման նկատմամբ՝ ցույց տալով այն քայլերը, որ ձեռնարկում է այս դեպքում գործի ողջամիտ ժամկետի քննության խախտումները կանխարգելելու համար։

 

Պետրոսյանն անդրադարձել է նաև ԻԶՊՀ հետազոտությամբ հայտնաբերված խնդիրներին․ «Մենք իրականացրել ենք հետազոտություն Կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի խախտումների մասով ընդհանուր միջոցների կիրառման վերաբերյալ։ Ողջամկիտ ժամկետների խախտման մասով արձանագրել ենք, որ թե՛ օրենսդրական, թե՛ իրավակիրառ պրակտիկայում այս խնդիրը շարունակում է կրել համակարգային բնույթ։ Օրենսդրական մակարդակում արձանագրել ենք մի քանի խնդիրներ, որոնք այսպես թե այնպես խոչընդոտում են ողջամիտ ժամկետում գործի արդյունավետ քննության իրականացումը։ Իրավակիրառ պրակտիկան ցույց է տալիս, որ փաստացի տարիներով քննվող գործերով արդեն իսկ առկա է ողջամիտ ժամկետի խախտման խնդիր։ ՄԻԵԴ ներկայացնելու դեպքում ամենայն հավանականությամբ կճանաչվի նույն խախտումը պետության նկատմամբ»։

Հարցին, թե արդյոք Նախարարների կոմիտեն չի անդրադարձել կատարման բավարար կամ ոչ բավարար լինելու, Պետրոսյանն ասել է․ «Կան գործեր, որ այս պահին էլ ընթացքում է կատարման նկատմամբ վերահսկողությունը, ներկայացվում է այդ մասով հետևողականորեն ձեռնարկվող քայլերի վերաբերյալ ինֆորմացիա, այդ թվում՝ այդ ընթացքում ընդունվող օրենսդրական փոփոխություններ, դատական պրակտիկայիում զարգացումներ»։ Ակնհայտ է, սակայն, որ այդ բոլոր քայլերը բավարար չեն, քանի որ անկախ նրանից, թե ինչ պատճառով է խախտվում անձի արդար դատաքննության իրավունքը ողջամիտ ժամկետի մասով, պետության պարտավորությունն է կազմակերպել իր դատական համակարգն այնպես, որ այդ իրավունքը չխախտվի։

Պետրոսյանն էական է համարել այն դեպքերը, երբ նիստերի միջակայքը կարող է լինել վեց ամսից մինչև մեկ տարի։ «Գործի քննության ժամկետների վիճակագրություն ունենալը կարևոր գործոն է խախտումներն արձանագրելու տեսանկյունից․ թեպետ Դատական օրենսգրքով կա նման պահանջ, սակայն այն չի վարվում և հրապարակվում», - ասել է փաստաբանը՝ հավելելով, որ օրենսդրությունը ևս խնդրահարույց է ձևակերպում պահանջը՝ վիճակագրությունը սահմանելով ըստ նիստերի քանակի և տեղության՝ բաց թողնելով նիստերի միջև ընկած ժամանակահատվածը, ինչը թույլ չի երբևէ իրական պատկեր ստանալ։

Անդրադարձ է կատարվել նաև արդյունավետ պաշտպանության միջոցների հարցին։ Դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելը չի կարող համարվել այդպիսին․ «ՄԻԵԴ տեսանկյունցից ևս դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելը չի համարվում այս տեսանկյունից արդյունավետ պաշտպանության միջոց․ այդպիսին կհամարվեր, եթե հանգեցներ անձի իրավունքի վերականգնմանը»։

Հարկադիր կատարում և վարչական դատավարություն՝ «Ձեր փաստաբան»-ի եթերում

21.10.2024
«Ձեր փաստաբանը» հաղորդման եթերում ԻԶՊՀ տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը խոսել է վարչական դատավարության և դատական ակտերի հարկադիր կատարման ոլորտի որոշ խնդիրների վերաբերյալ հետազոտությամբ վեր հանված խնդիրներից և առաջարկվող լուծումներից։  «Մենք այս հետազոտությամբ անդրադարձել ենք նորմատիվ իրավական ակտերի վիճարկման վարույթին առնչվող խնդրահարույց կետերին, որոնք անհամաչափ սահմանափակում են քաղաքացիների իրավունքները, և հարկադիր կատարման ոլորտի որոշ խնդիրներից, որոնք արդիական են ինչպես գործող, այնպես էլ նոր ընդունված օրենսդրության շրջանակներում»,- նշել է Պետրոսյանը։

Կալանավայրերի խնդիրները համակարգային են. ասուլիս

10.09.2024
Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը Մեդիա կենտրոնում մասնակցել է քրեակատարողական հիմնարկների խնդիրներին նվիրված մամուլի ասուլիսին։ Ասուլիսի մյուս բանախոսներն էին Հելսինկյան ասոցիացիա ՀԿ-ի նախագահ Նինա Կարապետյանցը և Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի փաստաբան Անի Չատինյանը։ Ասուլիսի առիթը «Նուբարաշեն» ՔՀԿ-ի հրատապ խնդիրներն են, որոնց մասին բարձրաձայնել էին որոշ կալանավորներ։ Ըստ Գյուրջյանի՝ խնդիրների գերակշիռ մասը համակարգային բնույթ ունի

Աշխատանքային իրավունքը՝ ուշադրության կենտրոնում

10.07.2024
Հունիսի 28-ին Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը մասնակցել է «Արժանապատիվ աշխատանք հիմա՛» ծրագրի ամփոփիչ համաժողովին՝ ներկայացնելով աշխատանքային իրավունքի ոլորտում կատարված կարևոր փոփոխությունները և դեռևս առկա խնդիրները, որոնց լուծման ուղղությամբ կարիք կա աշխատելու։ Պետրոսյանը քաղաքացիական հասարակության և պետական մարմինների համագործակցությունը գնահատել է դրական՝ նշելով, որ մի շարք առաջարկություններ ընդունվել են հենց նախնական տարբերակից վերամշակված տարբերակ անցում կատարելու փուլում. այդ ընթացքում կային հետընթաց կարգավորումներ, որոնք վերացվեցին։

Ադրբեջանի գործողությունները եղել են համակարգված

02.07.2024
Հուլիսի 1-ին Ժողովրդավարության հայկական ֆորումի ընթացքում հրապարակվեց «Ինչո՞ւ Լեռնային Ղարաբաղում հայեր չկան» փաստահավաք զեկույցի ամփոփագիրը։ ԻԶՊՀ տնօրեն Գենյա Պետրոսյանն անդրադարձով Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության մարդու իրավունքների, մասնավորապես բավարար կենսամակարդակի իրավունքի խախտումներին։ Փաստահավաք առաքելությունը եզրակացնում է, որ այս բոլոր գործողությունները միտված էին Արցախի բնակչությանը կյանքի այնպիսի պայմանների պարտադրմանը, որոնք կդարձնեին անտանելի կամ ժամանակի ընթացքում կբերեին հայ բնակչության ոչնչացմանը:

Ֆիրդուսի թաղամասի տների գործով՝ վիճահարույց որոշումներ. ահազանգում են փաստաբանները

16.04.2024
Ապրիլի 11-ին Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի իրավաբաններ Գենյա Պետրոսյանն ու Դավիթ Գյուրջյանը Ֆիրդուսի թաղամասի բնակիչ Ռուբեն Աթոյանի հետ մասնակցել են «Ֆիրդուսի թաղամասի տների գործով ՝ վիճահարույց որոշումներ. ահազանգում են փաստաբանները» խորագրով մամուլի ասուլիսին: Գենյա Պետրոսյանը և Դավիթ Գյուրջյանը Ֆիրդուսի թաղամասի բնակիչ Ռուբեն Աթոյանի և այլ բնակիչների ներկայացուցիչներն են դատական ատյաններում և իրավապահ մարմիններում։ Բանախոսներն անդրադարձել են Ֆիրդուսի թաղամասի տների օտարման խնդրահարույց կողմերին։

Պետությունը դեռ չի սպառել բոլոր միջոցները. ասուլիս ոչ մարտական պայմաններում զոհված զինծառայողների գործերի բացահայտման մասին

28.03.2024
ԻԶՊՀ իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը Մեդիա կենտրոնում մասնակցել է «Ինչու՞չեն բացահայտվում խաղաղ պայմաններում մահացած զինծառայողների գործերը» թեմայով մամուլի ասուլիսին։ Հիշեցնենք, որ Դավիթ Գյուրջյանը եղել է վարչապետի որոշմամբ ստեղծված ոչ մարտական պայմաններում մահացած զինծառայողների մահվան դեպքերի առթիվ հարուցված քրեական գործերի ուսումնասիրության նպատակով ձևավորված աշխատանքային խմբի անդամ։ Ասուլիսի մյուս բանախոսներն էին խաղաղ պայմաններում զոհված զինծառայողների իրավահաջորդների ներկայացուցիչներ Արայիկ Պապիկյանը և Զարուհի Մեջլումյանը։

Քննարկում Կոնդի օտարման շուրջ

14.03.2024
Մարտի 14-ին Գենյա Պետրոսյանը իրավաբան Արսեն Թավադյանի և Կոնդ թաղամասի բնակիչ Նաիրա Երեմյանի հետ Մեդիա կենտրոնում մասնակցել է «Կոնդ․ որտե՞ղ է հանրային գերակա շահը» թեմայով քննարկմանը։ Պետրոսյանը զուգահեռներ է տարելի Ֆիրդուսի և Կոնդի դեպքերի միջև՝ մատնանշելով Ֆիրդուսի բնակիչների սեփականության օտարման գործընթացում տեղի ունեցած խախտումները

Թեմա/ռեմա #14. «Քաղաքականության փաստաթղթի մշակման ուղեցույց»

15.01.2024
Բուն TV-ի «Թեմա/ռեմա» հաղորդման եթերում Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը, «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների օրակարգ» ՀԿ նախագահ Մուշեղ Հովսեփյանը և փոդքասթի համահեղինակ ու վարող Սարինե Հայրիյանը զրուցել են քաղաքականության փաստաթղթերի դերի մասին հատկապես պետություն-քաղաքացիական հասարակություն համագործակցության համատեքստում։

Չարաշահումների ռիսկեր՝ «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքում. հարցազրույց Գենյա Պետրոսյանի հետ

18.01.2023
​​​​​​​Հունվարի 17-ին ՀՀ Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց Պետական գաղտնիքի մասին օրենքի նախագիծը։ ԻԶՊՀ-ն գործընկեր կազմակերպությունների հետ այս նախագծի շրջանառման տարբեր փուլերում բազմիցս անդրադարձել է դրա թերություններին և ներկայացրել առաջարկություններ։ Թեև որոշ էական փոփոխություններ ընդունվել են, սակայն բազմաթիվ խնդիրներ մնում են չլուծված։ Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը «Ֆակտոր ԹՎ»-ի եթերում խոսել է օրենքի նախագծի խնդիրների  և դրանց լուծումների մասին։

Օրենսդրության թերի կարգավորումները կարող են հանգեցնել մարդու իրավունքների խախտումների.Գյուրջյան

28.12.2022
#ԻԶՊՀ «Գաղտնի հսկողության միջոցներ․ ՄԻԵԴ չափանիշներ և միջազգային լավագույն փորձ, ՀՀ օրենսդրության խնդիրներ» խորագրով աշխատաժողովի ընթացքում հիմնադրամի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը խոսեց Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի խախտման հիմքով Հայաստանի դեմ կայացված վճիռների, ինչպես նաև ՀՀ օրենսդրության խնդիրների մասին՝ ՄԻԵԴ սահմանած չափանիշների համատեքստում։