ՀՀ արդարադատության նախարարությունը շրջանառել է Մարդու իրավունքների պաշտպանության ազգային ռազմավարությունից բխող 2023-2025 թվականների գործողությունների ծրագրի նախագիծը։ Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամը ներկայացրել է առաջարկներ կյանքի իրավունքի, գործի արդար քննության իրավունքի, հավաքների ազատության և կարծիքի արտահայտման ազատության վերաբերյալ։
Առաջարկները ներկայացվում են ստորև։
ԿՅԱՆՔԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔ
Մշակվել և ընդունել զինված ուժերում առերևույթ ոչ կանոնադրային հարաբերությունների հետևանքով մահվան (ներառյալ ենթադրյալ ինքնասպանությունների) դեպքերով քննության մեթոդաբանություն/ուղեցույց քննիչների համար։
Սպա հոգեբանների ինստիտուտին զուգահեռ կամ դրա փոխարեն քաղաքացիական հոգեբանների (համակարգից դուրս) ինստիտուտի ներդնում զինված ուժերում։
ԳՈՐԾԻ ԱՐԴԱՐ ՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ
Ապահովել անվճար իրավաբանական օգնություն տրամադրելու մեխանիզմների արդյունավետությունը՝ դատական ներկայացուցչության իրականացման օրենսդրական սահմանափակումների իրավաչափության ապահովման նպատակով:
Վերանայել անգործունակ ճանաչված անձանց՝ դատարանի մատչելիության իրավունքին առնչվող կարգավորումները՝ բացառելով իրենց իրավունքներին և շահերին առնչվող այլ խնդիրներով դատարան դիմելու կամ լսված լինելու իրավունքի անհամաչափ սահմանափակումները:
Գործի քննության ողջամիտ ժամկետի խախտման դեպքոմ ոչ նյութական վնասի հատուցման կառուցակարգերի կատարելագործում:
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի կողմից ՀՀ-ի նկատմամբ կայացված՝ Կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի խախտում արձանագրող վճիռներից բխող խախտումները բացառելու և կանխարգելելու նպատակով անհրաժեշտ օրենսդրական և իրավակիրառ բնույթի գործողությունների ձեռնարկում:
ՀԱՎԱՔՆԵՐԻ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ
Անուղղակիորեն հավաքը դադարեցնելուն/ցրելուն ուղղված վարչական բերման և/կամ վարչական ձերբակալման ոչ իրավաչափ պրակտիկան բացառելու նպատակով օրենսդրական կարգավորումների վերանայում/հստակեցում (այդ թվում՝ վարչական բերման և ձերբակալման հիմքերի հստակեցում և տարանջատում, վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրություն կազմելու նպատակով ոստիկանության բաժին բերման ենթարկելու արգելքի սահմանում/արձանագրությունը կարող է կազմվել հավաքի վայրում/), ինչպես նաև նման պրակտիկան կանխարգելելուն ուղղված վերապատրաստումների իրականացում՝ Ներքին գործերի նախարարության մասնագիտացված ստորաբաժանումների (հասարակական կարգի պահպանությանն առնչվող) ղեկավարների և ծառայողների շրջանում:
ԿԱՐԾԻՔԻ ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ
«Պետական գաղտնիքի մասին» ՀՀ օրենքի կարգավորումների վերանայում՝ տեղեկատվության ոչ իրավաչափ գաղտնագրման, տեղեկատվության ազատության իրավունքի ապահովման, ինչպես նաև հայեցողական լիազորությունների չարաշահման դեմ երաշխիքների ապահովման նպատակով: Իրավական պատասխանատվության միջոցների նախատեսում տեղեկատվության ոչ իրավաչափ գաղտնագրման, սահմանված ժամկետներում չգաղտնազերծման դեպքերում:
Տեղեկատվության ազատության իրավունքի լիարժեք ապահովման նպատակով անկախ արտադատական մասնագիտացված մարմնի ստեղծում:
Oրենսդրական նախագծերի շուրջ աշխատանքն ԻԶՊՀ-ն իրականացնում է Ժողովրդավարության եվրոպական հիմնադրամի (EED) աջակցությամբ։