Մնացական Մարտիրոսյանին Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահ նշանակելն անթույլատրելի է

30.01.2023

2023 թվականի հունվարի 23-ին Հայաստանի Հանրապետության դատական իշխանության պաշտոնական կայքում հրապարակվել է ԲԴԽ-8-Ո-26 որոշումը՝ Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահ նշանակելու համար թեկնածություն առաջարկելու վերաբերյալ։

Որոշման համաձայն՝ Բարձրագույն դատական խորհուրդը՝ դռնփակ նիստում, քննարկելով Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահի պաշտոնի թափուր տեղում թեկնածություն առաջարկելու վերաբերյալ հարցը, որոշել է Հանրապետության նախագահին առաջարկել Մնացական Վոլոդյայի Մարտիրոսյանի թեկնածությունը։

Բարձրագույն դատական խորհրդի վերոնշյալ որոշումը անընդունելի և Մնացական Մարտիրոսյանի թեկնածությունը Հանրապետության նախագահին ներկայացնելը դատապարտելի է մի շարք պատճառներով։

Այսպես, դեռևս 2022 թվականի նոյեմբերի 21-ին Բարձրագույն դատական խորհրդի կողմից կոռուպցիոն հանցագործությունների քննություն իրականացնող դատավորների կազմում ընդգրկվելու համար հարցազրույցի փուլին մասնակցող 2 թեկնածուից դատավոր էր ընտրվել Մնացական Մարտիրոսյանը, ինչի կապակցությամբ քաղաքացիական հասարակության մի շարք կազմակերպություններ հանդես են եկել հայտարարությամբ։

Հայտարարության համար հիմք են հանդիսացել այնպիսի հանգամանքներ, ինչպիսիք են Մնացական Մարտիրոսյանի քաղաքական հնչեղ գործերով ներգրավվածությունը, ում դատավճիռներով դատապարտվել են քաղաքական բանտարկյալներ։ Ավելին, Մնացական Մարտիրոսյանի կողմից կայացրած դատական ակտերի առնչությամբ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի մի շարք վճիռներով հաստատվել են հիմնարար իրավունքների խախտումներ և քաղաքական հետապնդման փաստը, ինչը ի թիվս այլնի, որպես հետևանք ֆինանսական մեծ բեռ է դրել նաև պետության վրա։

Ավելին, Մնացական Մարտիրոսյանի բարեվարքության ստուգման արդյունքում Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը տվել էր բացասական եզրակացություն։ Բացասական եզրակացություն տրվել է նաև որպես ազգային փորձագետ ներգրավված «Իրազեկ քաղաքացիների միավորման» ներկայացուցչի կողմից։

Հատկանշական է, որ Մնացական Մարտիրոսյանը վերջնական արդյունքում չի նշանակվել որպես հակակոռուպցիոն դատարանի դատավոր իր իսկ դիմումի համաձայն, սակայն կարճ ժամանակ անց վերջինս Բարձրագույն դատական խորհրդի կողմից ընտրվել է որպես Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահի թեկնածու:

Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ արդարադատություն իրականացնելիս դատավորն անկախ է, անաչառ և գործում է միայն Սահմանադրությանը և օրենքներին համապատասխան: Ակնհայտ է, որ Մնացական Մարտիրոսյանի բացասական մասնագիտական հետագիծը ու բացասական բարեվարքությունը կասկած է առաջացնում հանրության մոտ, որ նա կարող է համապատասխանել դատավորին առաջադրված բարձր չափանիշներին:

Մնացական Մարտիրոսյանը շարունակում է մնալ ոչ բարեվարք դատավոր, որի առնչությամբ ցանկացած մասնագիտական առաջխաղացում էլ ավելի է մեծացնում դատական համակարգի և Բարձրագույն դատական խորհրդի նկատմամբ հանրային անվստահությունը։[1]

Ավելին, Մնացական Մարտիրոսյանի նման ոչ բարեվարք դատավորներին առավել բարձր պաշտոններում առաջադրումը և նշանակումը դեմ է Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդավարացման օրակարգին և վտանգում դատաիրավական ոլորտի բարեփոխումների օրակարգը և դրանով սահմանված նպատակները:

Եվս մեկ անգամ արձանագրվում է, որ դատավորների բարեվարքության գնահատման և դրանով պայմանավորված դատական պաշտոններում ընտրության գործիքը շարունակաբար անտեսվում է Բարձրագույն դատական խորհրդի կողմից, քանզի ոչ բարեվարք դատավորը ենթակա չէ պաշտոնավարման ոչ միայն հակակոռուպցիոն դատարանում, այլև առհասարակ դատական համակարգում: Իսկ Բարձրագույն դատական խորհրդի այսօրինակ որոշումները չեն համապատասխանում Հայաստանի Հանրապետության կողմից որդեգրած արդարադատության արատավոր բարքերի վերացման քաղաքականությանը։

Հիմք ընդունելով վերը նշված հանգամանքները՝ անթույլատրելի ենք համարում Մնացական Մարտիրոսյանի նշանակումը Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահի պաշտոնում, ինչի կապակցությամբ պահանջում ենք Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանից՝ չնշանակել Մնացական Մարտիրոսյանին Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահի պաշտոնում և առաջարկն առարկություններով վերադարձնել Բարձրագույն դատական խորհրդին:

 

«Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» ՀԿ

Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն

Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ

Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամ

Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամ

Հանրային լրագրության ակումբ

"Հանուն հավասար իրավունքների" կրթական կենտրոն ՀԿ

Խաղաղության երկխոսություն ՀԿ

 

[1] Հայաստանում կոռուպցիայի վերաբերյալ հանրայն կարծիքի ուսումնասիրություն, https://www.crrc.am/wp-content/uploads/2022/11/Corruption-in-Armenia_Research-report_Arm.pdf; ինչպես նաև Public opinion survey: Residents of Armenia, 2019 https://www.iri.org/wp-content/uploads/legacy/iri.org/wysiwyg/iri_poll_armenia_september-october_2019.pdf

Հայտարարություն՝ ի աջակցություն Վրաստանի քաղաքացիական հասարակության և տարածաշրջանում ժողովրդավարական գործընթացների

09.03.2023
Սույն թվականի մարտի 7-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսիում տեղի է ունեցել մասշտաբային բողոքի խաղաղ ակցիա, որն անցկացվում էր, այսպես կոչված, «Ռուսական օրենքի» ընդունման դեմ։ Չնայած մի շարք միջազգային կազմակերպությունների և հարևան երկրի քաղաքացիական հասարակության այդ օրենքի վերաբերյալ բացասական գնահատականի՝ Վրաստանի խորհրդարանն, այդուամենայնիվ, առաջին ընթերցմամբ ընդունեց «Օտարերկրյա գործակալների մասին» վիճահարույց օրենքը։

«Էկոլոգիական տեղեկատվության մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը հիմնավորված չէ

22.02.2023
Մի խումբ հասարակական կազմակերպություններ կարծիք են հրապարակել «Էկոլոգիական տեղեկատվության մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ։ Նրանք նշում են, որ մի շարք ոլորտներում Նախագծով սահմանված կարգավորումները զգալի հետընթաց են արձանագրում տեղեկատվության ազատության իրավունքի ապահովման բնագավառում գործող իրավակարգավորումների համեմատությամբ։

Որո՞նք են «Դատախազության մասին» օրենքում առաջարկվող փոփոխությունների խնդրահարույց կետերը

08.02.2023
17.01.2023 թ․ Կառավարության կողմից Ազգային ժողով է ներկայացվել ««Դատախազության մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու» մասին ՀՀ օրենքի նախագիծը։ Այս փորձագիտական կարծիքով ԻԶՊՀ-ն անդրադառնում է նախագծի խնդրահարույց կետերին և համապատասխան առաջարկություններ ներկայացնում։

Մնացական Մարտիրոսյանին Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահ նշանակելն անթույլատրելի է

30.01.2023
2023 թվականի հունվարի 23-ին Հայաստանի Հանրապետության դատական իշխանության պաշտոնական կայքում հրապարակվել է ԲԴԽ-8-Ո-26 որոշումը՝ Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի նախագահ նշանակելու համար թեկնածություն առաջարկելու վերաբերյալ: Բարձրագույն դատական խորհրդի վերոնշյալ որոշումը անընդունելի է և Մնացական Մարտիրոսյանի թեկնածությունը Հանրապետության նախագահին ներկայացնելը դատապարտելի: Պատճառների մասին կարդացեք ամբողջական տեքստում։

ՄԻԵԴ վճիռների վերլուծություն. մասնավոր կյանքի նկատմամբ հարգանքի իրավունք. Հայաստան

25.01.2023
Հետազոտությունը նվիրված է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածից բխող՝ պետության պոզիտիվ պարտավորությունների կատարման վիճակի գնահատմանը գաղտնի վերահսկողական միջոցների կիրառման բնագավառում՝ հատուկ շեշտադրելով լիազորությունների չարաշահումների դեմ բավարար երաշխիքների ապահովման խնդիրները։ Հետազոտության նպատակն է նպաստել Հայաստանում մարդու իրավունքների պաշտպանության համակարգի կատարելագործմանը, քաղաքացիների անձնական և ընտանեկան կյանքը հարգելու իրավունքի արդյունավետ իրացմանը, պետության կողմից գաղտնի վերահսկողական միջոցների կիրառման դեպքում չարաշահումներից պաշտպանող բավարար և արդյունավետ երաշխիքների և կառուցակարգերի ստեղծմանը:

Չարաշահումների ռիսկեր՝ «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքում. հարցազրույց Գենյա Պետրոսյանի հետ

18.01.2023
​​​​​​​Հունվարի 17-ին ՀՀ Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց Պետական գաղտնիքի մասին օրենքի նախագիծը։ ԻԶՊՀ-ն գործընկեր կազմակերպությունների հետ այս նախագծի շրջանառման տարբեր փուլերում բազմիցս անդրադարձել է դրա թերություններին և ներկայացրել առաջարկություններ։ Թեև որոշ էական փոփոխություններ ընդունվել են, սակայն բազմաթիվ խնդիրներ մնում են չլուծված։ Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը «Ֆակտոր ԹՎ»-ի եթերում խոսել է օրենքի նախագծի խնդիրների  և դրանց լուծումների մասին։

Ռազմական դրության ժամանակ կարծիքի արտահայտման և տեղեկատվության ազատության իրավունքների սահմանափակման ռիսկերի մասին

10.01.2023
ԻԶՊՀ այս կարծիքն անդրադառնում է 22.12.2022 թ.-ին Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում հրապարակված և ՀՀ արդարադատության նախարարության կողմից մշակված ««Ռազմական դրության իրավական ռեժիմի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծին, որով ի թիվս այլ կարգավորումների սահմանվում է լայն հայեցողություն՝ էականորեն սահմանափակելու մարդու՝ կարծիքի արտահայտման ազատությունը և տեղեկատվության ազատության իրավունքը, ինչը պարունակում է անհամաչափ սահմանափակման իրական ռիսկեր:

Կարծիք «Պետական գաղտնիքի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ

10.01.2023
Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի, «Թրանսփարենսի ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն» ՀԿ-ի, Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամի, «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» ՀԿ-ի և «Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ» ՀԿ-ի կարծիքն անդրադառնում է 04.11.2022 թ.-ին Ազգային ժողով ներկայացված «Պետական գաղտնիքի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծին, որը մի շարք ասպեկտներով չի համապատասխանում առաջադեմ միջազգային փորձին և չափանիշներին, ինչպես նաև պարունակում է տեղեկատվության ազատության իրավունքի անհամաչափ սահմանափակման ռիսկեր: Ըստ այդմ, կազմակերպություններն առաջարկում են վերանայել դրանում տեղ գտած մի շարք իրավակարգավորումներ և ըստ այդմ վերախմբագրել իրավական դրույթները։

Օրենսդրության թերի կարգավորումները կարող են հանգեցնել մարդու իրավունքների խախտումների.Գյուրջյան

28.12.2022
#ԻԶՊՀ «Գաղտնի հսկողության միջոցներ․ ՄԻԵԴ չափանիշներ և միջազգային լավագույն փորձ, ՀՀ օրենսդրության խնդիրներ» խորագրով աշխատաժողովի ընթացքում հիմնադրամի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը խոսեց Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի խախտման հիմքով Հայաստանի դեմ կայացված վճիռների, ինչպես նաև ՀՀ օրենսդրության խնդիրների մասին՝ ՄԻԵԴ սահմանած չափանիշների համատեքստում։

Տեղի ունեցավ «Գաղտնի հսկողության միջոցներ․ ՄԻԵԴ չափանիշներ և միջազգային լավագույն փորձ, ՀՀ օրենսդրության խնդիրներ» խորագրով աշխատաժողովը

22.12.2022
Դեկտեմբերի 19-ին տեղի ունեցավ ԻԶՊՀ «Գաղտնի հսկողության միջոցներ․ ՄԻԵԴ չափանիշներ և միջազգային լավագույն փորձ, ՀՀ օրենսդրության խնդիրներ» խորագրով աշխատաժողովը։