Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամը շնորհավորում է ձեր Ամանորը, մաղթում խաղաղ և ստեղծարար տարի։ Միաժամանակ ձեզ ենք ներկայացնում և ամփոփում 2024-ի երկրորդ կեսին մեր կատարած աշխատանքի տեսանելի մասը։
ՒԶՊՀ-ն մշակել է «Իրավունքը բոլորի համար» խաղը, որի նպատակն է բարձրացնել քաղաքացիների, հատկապես բարձր դասարանի աշակերտների և ոչ իրավաբանական մասնագիտացմամբ ուսանողների իրավագիտակցությունը, հաղորդել գիտելիքներ մարդու իրավունքների և դրանց պաշտպանության մեխանիզմների, ինչպես նաև քաղաքացիական կյանքում ներագրավվելու ուղիների վերաբերյալ։
«Իրավունքը բոլորի համար» խաղը ստեղծվել է համանուն ենթադրամաշնորհային նախագծի շրջանակում, որն իրականացվում է«Երիտասարդները գործելիս. Հայաստանում երիտասարդների զորեղացման և առաջնորդության խթանման» ծրագրիշրջանակներում։ «Երիտասարդները գործելիս. Հայաստանում երիտասարդների զորեղացման և առաջնորդության խթանման» ծրագիրը Եվրոպական միության և Կոնրադ Ադենաուեր հիմնադրամի կողմից ֆինանսավորվող նախաձեռնություն է, որն իրականացվում է Վորլդ Վիժն Հայաստանի, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոնի և Գյումրու «Երիտասարդական նախաձեռնությունների ենտրոն»–ի հետ համատեղ:
«Ինչո՞ւ Լեռնային Ղարաբաղում հայեր չկան» զեկույց
Հրապարակվել է «Ինչո՞ւ Լեռնային Ղարաբաղում հայեր չկան» փաստահավաք զեկույցի ամբողջական տարբերակը, որը փաստում է, որ Ադրբեջանը էթնիկ զտումների է ենթարկել Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչությանը։ Զեկույցը համատեղ պատրաստվել է Freedom House-ի, International Partnership for Human Rights-ի, Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամի, Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի, Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի, «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» և Truth Hounds կազմակերպությունների կողմից:
Հրապարակվել է «Վարչական դատավարության և դատական ակտերի հարկադիր կատարման բնագավառում առկա որոշ խնդիրների վերաբերյալ» քաղաքականության փաստաթուղթը՝ Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ ընթացող «Հայաստանում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումների մշտադիտարկում» (#Juremonia #Ջուրեմոնիա) ծրագրի ենթադրամաշնորհի շրջանակում:
«Actio Popularis» ինստիտուտի ընդլայնման հնարավորությունները Հայաստանում
Դեկտեմբերի 13-ին ոլորտային հասարակական կազմակերպությունների, Ազգային ժողովի, Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի և Արդարադատության նախարարության ներկայացուցիչների մասնակցությամբ տեղի ունեցավ հանրային քննարկում՝ «Actio Popularis» ինստիտուտի ընդլայնման հնարավորությունները Հայաստանում խորագրով։ Հետազոտությունը կատարվում է «ՔՀԿ չափիչ՝ ի գործ» ծրագրի շրջանակում, որն իրականացվում է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ՝ ECNL-ի և Արևելյան գործընկերության երկրների գործընկերների մասնակցությամբ։
Դեկտեմբերի 4-ին ԻԶՊՀ-ն մասնակցել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի և Ռաուլ Վալլենբերգ մարդու իրավունքների և մարդասիրական իրավունքի ինստիտուտի կազմակերպած «Մարդու իրավունքների հետազոտություն Հայաստանում: Արդի և նոր ձեւավորվող հիմնախնդիրներ» միջազգային գիտաժողովին՝ անցկացնելով «Ընտանեկան բռնության զոհերի պաշտպանության իրավական մեխանիզմների արդյունավետությունը» պանելային քննարկումը, որի առիթը անհետաձգելի միջամտությանն առնչվող դատական գործերի ԻԶՊՀ- ուսումնասիրությունն է։ Թեև ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանելու նպատակով ոստիկանությունը կայացնում է անհետաձգելի պաշտպանության միջոցներ, մեծամասամբ դատարանները չեղարկում են այդ որոշումները։ Ուսումնասիրությամբ ԻԶՊՀ-ն փորձում է վեր հանել այն օրենսդրական և իրավակիրառ բացերը, որ հանգեցնում են նման որոշումների։
Էլինա Գյուրջյանը մասնակցել է «ՔՀԿ չափիչ Հայաստան 2024» ուսումնասիրության արդյունքների պաշտոնական ներկայացմանը՝ խոսելով մասնավոր կյանքի իրավունքի և պետության՝ ՔՀԿ-ներին պաշտպանելու պարտավորության մասին։
«Խոշտանգումներից, արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքից զերծ մնալու բացարձակ իրավունքի պաշտպանության վիճակը Հայաստանում․ Արդյո՞ք հաղթահարվում է անպատժելիությունը» համաժողով
ԻԶՊՀ-ի իրավական հա րցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանն այսօր մասնակցել է ՀՔԱՎ-ի «Խոշտանգումներից, արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքից զերծ մնալու բացարձակ իրավունքի պաշտպանության վիճակը Հայաստանում․ Արդյո՞ք հաղթահարվում է անպատժելիությունը» համաժողովին։ 2-րդ պանելային քննարկման ընթացքում Գյուրջյանը խոսել է քրեակատարողական հիմնարկներում վատ վերաբերմունքի և խոշտանգման դեպքերով ահազանգերը և դրանց քննությունը։
Խորհրդարանական լսումներ ընտրական օրենսդրության վերաբերյալ
ԻԶՊՀ-ի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանն այսօր մասնակցել է ընտրական օրենսդրության փոփոխություններին նվիրված խորհրդարանական լսումներին՝ ներկայացնելով մեր մոտեցումներն առկա խնդիրների վերաբերյալ։
Գենյա Պետրոսյանը ելույթ է ունեցել ունեցել ԵԱՀԿ/ԺՄԻԳ-ի Մարդկային չափման հարցերով համաժողովի ընթացքում
ԻԶՊՀ տնօրեն Գենյա Պետրոսյանն այսօր ելույթ է ունեցել ԵԱՀԿ/ԺՄԻԳ-ի Մարդկային չափման հարցերով համաժողովի ընթացքում՝ շեշտելով, որ չնայած նրան, որ այսօր խոսում ենք հանդուրժողականությունից և հակախտրականությունից, գնահատում ԵԱՀԿ մարդկային չափման հանձնառությունների կատարումը մասնակից պետությունների կողմից, իրականում կրկին ոչինչ չի փոխվում։ Անպատժելիոթյունը թույլ է տվել Ադրբեջանին շարունակել իր անօրեն գործողությունները՝ ի վերջո հանգեցնելով Լեռնային Ղարաբաղի էթնիկ զտմանը։ Ուստի և ակնհայտ է, որ դատապարտող հայտարարությունները բավարար չեն Ադրբեջանի համար։
«Ականատես» և «Անկախ դիտորդ» դիտորդական դաշինքները ՀՀ ընտրական օրենսգրքում և հարակից օրենքներում փոփոխություններ կատարելու նախագծի մասին համատեղ առաջարկություններ են ներկայացրել։ Ըստ դիտորդական դաշինքների՝ թե' առաջին ընթերցմամբ ընդունված նախագծերը, թե' առաջինից երկրորդ ընթերցում ընկած ժամանակահատվածում առաջարկվող մի շարք կարգավորումներ խնդրահարույց են և ոչ բավարար հիմնավորված:
ԻԶՊՀ-ի առաջարկն ընդգրկվել է «ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքումփոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» և «ՀՀ վարչականդատավարության օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի փաթեթում:
ԻԶՊՀ-ն միացել է հանրային նշանակության կարևոր հարցերին անդրադարձող մի խումբ հայտարարությունների։
ԲԴԽ ոչ դատավոր անդամի թեկնածուի առաջադրման անթույլատրելիության վերաբերյալ
Խստորեն դատապարտում ենք մեծամասնություն ունեցող քաղաքական կուսակցության կողմից ԲԴԽ անդամի պաշտոնում իր քաղաքական կուսակցական անդամի ևանբարեվարք անձի առաջադրելու մոտեցում:
ՀԿ-ների հայտարարությունը տեսահսկման համակարգերի տեղադրման ՆԳՆ-ի նախաձեռնության մասին
Միացել ենք ՆԳՆ-ի՝ տեսահսկման համակարգեր տեղադրելուն առնչվող նախագծի զարգացումներին անդրադարձող հայտարարությանը։ Ողջունելով նախագծի սառեցումը՝ կարծում ենք, որ առաջարկվող փուլային լուծումը ևս խնդրահարույց է՝ հաշվի առնելով կիբեռանվտանգության մարտահրավերները։ Նաև պատրակաստակամություն են հայտնում մասնակցելու կատարվելիքաշխատանքներին՝ կարևորելով նման նախաձեռնություններին լայն հանրության մասնակցությունը։
ԻԶՊՀ-ն միացել է ՔՀԿ-ների հայտարարությանը՝ ՀՀ և ԵՄ միջև վիզաների ազատականացման երկխոսության մեկնարկի վերաբերյալ։
«Փաստահավաք զեկույցը բացահայտել է, որ Ադրբեջանի գործողություններն ուղղված էին Լեռնային Ղարաբաղի հայաթափմանը։ Այդ գործողություններն ուղղված էին նաև էթնիկ և պատմական հետքի վերացմանը։ Շրջափակումն Ադրբեջանի կառավարության էթնիկ զտման քաղաքականության բաղադրիչներից միայն մեկն էր, որը զուգորդված էր նաև այլ գործողություններով», - «Ինչո՞ւ Լեռնային Ղարաբաղում հայեր չկան» զեկույցին նվիրված մամուլի ասուլիսի ընթացքում ասել է ԻԶՊՀ ներկայացուցիչ Սերգեյ Գրիգորյանը։
Դատավորների գնահատման համակարգի փոփոխություն․ ի՞նչ են պլանավորում իշխանությունները
Գենյա Պետրոսյանը մասնակցել է դատավորների գնահատման համակարգիփոփոխության վերաբերյալ քննարկմանը։
Վարչական դատավարության և դատական ակտերի հարկադիր կատարմանոլորտում առկա համակարգային խնդիրները
ԻԶՊՀ-ից Գենյա Պետրոսյանը և Դավիթ Գյուրջյանը Մեդիա կենտրոնում քննարկում են վարչական դատավարության և դատական ակտերի հարկադիր կատարման ոլորտում առկա համակարգային խնդիրները:
ԻԶՊՀ-ի ներկայացուցիչներ Գենյա Պետրոսյանը և Դավիթ Գյուրջյանը որպեսբանախոսներ մասնակցել են ԹԻՀԿ-ի կազմակերպած «Հայաստանում գերակա հանրային շահի նպատակով սեփականության օտարմանն առնչվող օրենսդրության ուպրակտիկայի արդի խնդիրների» վերաբերյալ շահագրգիռ կողմերի քննարկմանը։
«Ձեր փաստաբանը». Կատարողական վարույթի և վարչական արդարադատության հետ կապված որոշ խնդիրների մասին
«Ձեր փաստաբանը» հաղորդման եթերում ԻԶՊՀ տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը խոսել էվարչական դատավարության և դատական ակտերի հարկադիր կատարման ոլորտիորոշ խնդիրների վերաբերյալ հետազոտությամբ վեր հանված խնդիրներից ևառաջարկվող լուծումներից։
ԸՕ նախագծով քրեականացվել են ինքնաբացարկ հայտնելու և մանդատից հրաժարվելու հարկադրանքը
ԻԶՊՀ-ի իրավաբան Սերգեյ Գրիգորյանը Լուրեր-ի ռեպորտաժում անդրադարձել է Ընտրական օրենսգրքի դեռևս գոյություն ունեցող խնդիրներին՝ կարևորելով դրանք լուծելու նպատակով հանրային լսում անցկացնելը՝ մինչև ԱԺ քննարկումը։
Կալանավայրերի խնդիրները համակարգային են. ասուլիս
ԻԶՊՀ-ի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը մասնակցել էրկալանավայրերի խնդիրներին անդրադարձող մամուլի ասուլիսին։