Սահմանադրական բարեփոխումները գործընթացը պետք է վերսկսի արտահերթ ընտրություններից հետո

29.01.2021

Անդրադառնալով բուն գործընթացին՝ Պետրոսյանը շեշտել է, որ մասնագիտական հանձնաժողովը պետք է շատ ավելի շուտ ձևավորվեր՝ հաշվի առնելով նախ և առաջ այն, որ 2015 թ․-ի հանրաքվեն չի արտացոլել ժողովրդի կամքը․ «Ինքնին գործընթացի նախաձեռնումը բավականին ուշացած էր․ մասնագիտական հանձնաժողովը ձևավորվել էր 2020 թ․-ի փետրվարին, այնինչ կարող էր և պետք էր շատ ավելի վաղ ձևավորվել՝ հաշվի առնելով նախ և առաջ այն հանգամանքը, որ 2015 թ․-ի հանրաքվեն չի արտահայտել ժողովրդի կամքը և անց է կացվել միջազգային չափանիշների կոպիտ խախտումներով, այնպիսի զանգվածային ընտրախախտումներով, որ ակնհայտորեն ազդել են ընտրությունների արդյունքների վրա»։ 

Շարունակելով՝ Պետրոսյանը նշել է, որ սա արձանագրվել է թե՛ ԵԱՀԿ/ԺՄԻԳ-ի փորձագիտական, թե՛ մի շարք տեղական կազմակերպությունների զեկույցներով․ «Այսինքն՝ ինքնին հանրաքվեի արդյունքները լեգիտիմ բնույթ չեն ունեցել, և դա արդեն իսկ բավական էր այս գործընթացը հրատապ նախաձեռնելու համար»։ Համակարգային խնդիրներ են առկա նաև մարդու իրավունքների և կառավարման ձևի բաժիններում։

Անդրադառնալով դատական համակարգի արմատական բարեփոխման հարցին՝ բանախոսն ասել է․ «Ակնհայտ էր, որ հեղափոխությունից հետո օրակարգային խնդիր էր դատական համակարգում արմատական բարեփոխումների իրականացումը, և դա, մեր գնահատմամբ, անհերքելիորեն կարող էր իրականացվել միայն վեթինգի միջոցով։ Սա ևս չարվեց»։ Նա շեշտել է՝ հնչում էին փաստարկներ, որ գործող Սահմանադրության պայմաններում հնարավոր չէ իրականացնել վեթինգ՝ հաշվի առնելով ԲԴԽ որոշումների բողոքարկման ենթակա չլինելու հանգամանքը, որը Սահմանադրությունից բխող խնդիր էր․ «Այս կապակցությամբ թեպետ մենք միանշանակ կարծում ենք, որ գործող Սահմանադրության պայմաններում ևս հնարավոր էր իրականացնել վեթինգ, առաջին հերթին՝ պայմանավորված այն հիմքով, որ ԲԴԽ-ն գործում է որպես դատարան։ Նույն ՍԴ 2019 թ․-ի որոշմամբ ևս այս հանգամանքը հաստատվեց, որ դատավորը, ըստ էության, օժտված է այն արդար դատաքննության բոլոր երաշխիքներով, որոնք ապահովում են նրա դատարանի մատչելիության իրավունքը»։ Ըստ Պետրոսյանի՝ այս տեսանկյունից Կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի հետ խնդիր չէր առաջանա։ Այլ հարց է, որ լավագույն միջազգային չափանիշներին համահունչ կլիներ, եթե լիներ այդ հնարավորությունը, սակայն իրավական խնդիր իրենք չեն տեսել։ Այնուամենայնիվ, եթե առկա է եղել կասկած, հնարավոր էր օրենսդրության շրջանակներում ուղղակի ընդլայնել այն բոլոր դատավարական երաշխիքները, որ դատավորը պետք է ունենա ԲԴԽ-ում՝ ԲԴԽ-ի՝ որպես լիարժեք դատարան գործելու հնարավորությունն ապահովելու տեսանկյունից։

Պետրոսյանը նաև շեշտել է, որ կա հնարավորություն՝ Դատական օրենսգրքով սահմանել դատավորի անհամատեղելիության լրացուցիչ պահանջներ և իրականացնել վեթինգ․ «Մենք նաև առաջարկում էինք մինչ ԲԴԽ իրականացնելը նախնական գործընթացի իրականացում անկախ, բարձր հեղինակություն ունեցող անդամներից բաղկացած մարմնի կողմից։ Սրա եզրակացության հիման վրա ԲԴԽ-ն պետք է կայացներ որոշում։ Եթե խորհրդում ապահովվեր ամբողջ գործընթացի մրցակցայնությունը, միջնորդության պաշտպանության համար անհրաժեշտ երաշխիքները, հասարակության, ԶԼՄ-ների մասնակցությունը այս գործընթացին, հնարավոր կլիներ հասնել արդյունքի»։

Եզրափակելով՝ Պետրոսյանը նշել է․ «Եթե անգամ ընդունենք, որ վեթինգի գործընթացն անմիջականորեն կախված էր սահմանադրական փոփոխություններից, առավել ևս ակնհայտ էր, որ այս գործընթացը անհապաղ պետք է նախաձեռնվեր, և մինչ օրս անգամ պետք է ավարտված լիներ` լուծելով թե՛ սահմանադրական փոփոխությունների անցկացման հրատապ խնդիրը, թե՛ դատական համակարգային բարեփոխումների օրակարգային հարցը, որը հեղափոխության հաջորդ իսկ օրվանից իշխանությունների առաջ ծառացած համար մեկ խնդիրն է եղել»։

Ֆիրդուսի թաղամասի տների գործով՝ վիճահարույց որոշումներ. ահազանգում են փաստաբանները

16.04.2024
Ապրիլի 11-ին Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի իրավաբաններ Գենյա Պետրոսյանն ու Դավիթ Գյուրջյանը Ֆիրդուսի թաղամասի բնակիչ Ռուբեն Աթոյանի հետ մասնակցել են «Ֆիրդուսի թաղամասի տների գործով ՝ վիճահարույց որոշումներ. ահազանգում են փաստաբանները» խորագրով մամուլի ասուլիսին: Գենյա Պետրոսյանը և Դավիթ Գյուրջյանը Ֆիրդուսի թաղամասի բնակիչ Ռուբեն Աթոյանի և այլ բնակիչների ներկայացուցիչներն են դատական ատյաններում և իրավապահ մարմիններում։ Բանախոսներն անդրադարձել են Ֆիրդուսի թաղամասի տների օտարման խնդրահարույց կողմերին։ Գենյա Պետրոսյանն անդրադարձել է դատարանների հակասական որոշումներին և ոչ միասնական պրակտիկային, դրանց՝ քաղաքացիների՝ սեփականության իրավունքի պաշտպանության անհնարինությանը հանգեցնելուն և արդար դատաքննության իրավունքի խախտմանը։ Դավիթ Գյուրջյանը խոսել է հարուցված քրեական գործերի մասին, որոնց հիմքում եղած փաստերը խոսում են հողերը օտարելու ապօրինության և բազմաթիվ խախտումների մասին, որ համաձայնեցված գործողություններով կատարվել են գնահատման գործընթացում։

Պետությունը դեռ չի սպառել բոլոր միջոցները. ասուլիս ոչ մարտական պայմաններում զոհված զինծառայողների գործերի բացահայտման մասին

28.03.2024
ԻԶՊՀ իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը Մեդիա կենտրոնում մասնակցել է «Ինչու՞չեն բացահայտվում խաղաղ պայմաններում մահացած զինծառայողների գործերը» թեմայով մամուլի ասուլիսին։ Հիշեցնենք, որ Դավիթ Գյուրջյանը եղել է վարչապետի որոշմամբ ստեղծված ոչ մարտական պայմաններում մահացած զինծառայողների մահվան դեպքերի առթիվ հարուցված քրեական գործերի ուսումնասիրության նպատակով ձևավորված աշխատանքային խմբի անդամ։ Ասուլիսի մյուս բանախոսներն էին խաղաղ պայմաններում զոհված զինծառայողների իրավահաջորդների ներկայացուցիչներ Արայիկ Պապիկյանը և Զարուհի Մեջլումյանը։

Թեմա/ռեմա #14. «Քաղաքականության փաստաթղթի մշակման ուղեցույց»

15.01.2024
Բուն TV-ի «Թեմա/ռեմա» հաղորդման եթերում Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը, «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների օրակարգ» ՀԿ նախագահ Մուշեղ Հովսեփյանը և փոդքասթի համահեղինակ ու վարող Սարինե Հայրիյանը զրուցել են քաղաքականության փաստաթղթերի դերի մասին հատկապես պետություն-քաղաքացիական հասարակություն համագործակցության համատեքստում։

Չարաշահումների ռիսկեր՝ «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքում. հարցազրույց Գենյա Պետրոսյանի հետ

18.01.2023
​​​​​​​Հունվարի 17-ին ՀՀ Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց Պետական գաղտնիքի մասին օրենքի նախագիծը։ ԻԶՊՀ-ն գործընկեր կազմակերպությունների հետ այս նախագծի շրջանառման տարբեր փուլերում բազմիցս անդրադարձել է դրա թերություններին և ներկայացրել առաջարկություններ։ Թեև որոշ էական փոփոխություններ ընդունվել են, սակայն բազմաթիվ խնդիրներ մնում են չլուծված։ Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը «Ֆակտոր ԹՎ»-ի եթերում խոսել է օրենքի նախագծի խնդիրների  և դրանց լուծումների մասին։

Օրենսդրության թերի կարգավորումները կարող են հանգեցնել մարդու իրավունքների խախտումների.Գյուրջյան

28.12.2022
#ԻԶՊՀ «Գաղտնի հսկողության միջոցներ․ ՄԻԵԴ չափանիշներ և միջազգային լավագույն փորձ, ՀՀ օրենսդրության խնդիրներ» խորագրով աշխատաժողովի ընթացքում հիմնադրամի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը խոսեց Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի խախտման հիմքով Հայաստանի դեմ կայացված վճիռների, ինչպես նաև ՀՀ օրենսդրության խնդիրների մասին՝ ՄԻԵԴ սահմանած չափանիշների համատեքստում։

Կապի օպերատորները տեղյակ չեն լինում՝ դատական թույլտվություն տրված է, թե ոչ

09.12.2022
Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության hիմնադրամի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը և «Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն»-ի իրավական հարցերով փորձագետ Հայկ Մարտիրոսյանը Մեդիա կենտրոնում քննարկել են «Օպերատիվ հետախուզական գործունեության նկատմամբ վերահսկողությունն ու մարդու իրավունքները» թեման։

Ադրբեջանի ագրեսիան՝ ժողովրդավարության խոչընդոտ

06.10.2022
ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ Մարդկային չափման հարցերով համաժողովի ընթացքում ԻԶՊՀ տնօրեն Գենյա Պետրոսյանն անդրադարձել է ՀՀ դատաիրավական համակարգի խնդիրներին և ժողովրդավարական բարեփոխումներին, ինչպես նաև այն մարտահրավերներին, որոնց Հայաստանը բախվում է իր ինքնիշխան տարածքի վրա Ադրբեջանի հարձակումների պատճառով։

Անհրաժեշտ են մանրամասն կարգավորումներ՝ զենքի կիրառման համաչափության համար․ քննարկում Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նոր լիազորությունների մասին

09.09.2022
Սեպտեմբերի 9-ին Մեդիա կենտրոնում տեղի է ունեցել «Զենքի, ֆիզիկական ուժի, հատուկ միջոցների կիրառման թույլտվություն՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտեին» քննարկումը, որին որպես բանախոս մասնակցել է ԻԶՊՀ իրավական հարցերով փորձագետը Դավիթ Գյուրջյանը։

Հակակոռուպցիոն դատարաններ․ բանավեճ Լուրերի եթերում

20.04.2022
Լուրերի եթերում «Տարբեր կարծիքներ Աննա Դանիելյանի հետ» հաղորդման շրջանակներում ԻԶՊՀ ներկայացուցիչ Դավիթ Գյուրջյանը մասնակցել է հակակոռուպցիոն դատարանների թեմայով բանավեճ-քննարկմանը։

«Հայաստանի ժողովրդավար ուղին չունի այլընտրանք»․ քննարկում

14.03.2022
1in.am-ի եթերում Դավիթ Գյուրջյանը մասնակցել է Հայաստանի ժողովրդավարական զարգացման մասին քննարկմանը։