Դեկտեմբերի 19-ին տեղի ունեցավ #ԻԶՊՀ «Գաղտնի հսկողության միջոցներ․ ՄԻԵԴ չափանիշներ և միջազգային լավագույն փորձ, ՀՀ օրենսդրության խնդիրներ» խորագրով աշխատաժողովը։
Աշխատաժողովի նպատակն էր ամփոփել «Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի խախտում արձանագրած ՄԻԵԴ վճիռների ուսումնասիրություն» ծրագրի շրջանակում վեր հանված խնդիրները և ուրվագծվող լուծումները։
Բացման խոսքով թեմայի կարևորությանն ու արդիականությանն անդրադարձան Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամի տնօրեն Գենյա Պետրոսյանը, Բաց հասարակություն հիմնադրամներ-Հայաստանի ծրագրերի գծով փոխտնօրեն Դավիթ Ամիրյանը և Անվտանգության ոլորտի կառավարման Ժնևի կենտրոնի (DCAF) Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի գործերով տեղակալ Անթյե Ֆրիցը։
Գենյա Պետրոսյանն անդրադարձավ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի սահմանած չափանիշներին, օրենքին համապատասխան միջամտությանը և անօրինական միջամտության դեմ արդյունավետ երաշխիքներին։ Խոսելով հստակ օրենսդրական կարգավորումների անհրաժեշտության մասին՝ նա նշեց․ «Օրենսդրությունը պետք է նախատեսի գաղտնի միջոցառումների շրջանակը՝ ինչ միջոցառումներ, ում նկատմամբ, ինչ դեպքերում և ինչ նախապայմաններով, տևողությունը և դադարեցումը, նյութերի պահպանման և ոչնչացման ընթացակարգերը»։
Հիմնադրամի իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը խոսեց Կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի խախտման հիմքով Հայաստանի դեմ կայացված վճիռների, ինչպես նաև ՀՀ օրենսդրության խնդիրների մասին՝ ՄԻԵԴ սահմանած չափանիշների համատեքստում։ «Թեպետ կարող է ուրախալի թվալ, որ ՀՀ դեմ ընդամենը երկու վճիռ է կայացրել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը ՄԻԵԿ 8-րդ հոդվածի համատեքստում, սակայն հասկանալի են դրա իրական պատճառները․ ՀՀ օպերատիվ-հետախուզական գործունեության համակարգը չի նախատեսում կարգավորում՝ ըստ որի անձը պոստֆակտում կտեղեկանա կիրառված գործողությունների մասին, եթե, իհարկե, դրանք քրեական գործի նյութ չեն դարձել։ Այսպիսով, անձինք զրկվում են դրա օրինաչափությունը վիճարկելու հնարավորությունից»։
Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի նախագահ պարոն Արթուր Սաքունցի բանախոսությունը «Գաղտնի հսկողության միջոցների համակարգի նկատմամբ արտաքին հսկողության մեխանիզմների խնդիրը Հայաստանում» թեմայով էր։
«Ցավոք սրտի, մենք մինչև այժմ չունենք այնպիսի վստահելի ինստիտուտներ, որ հանձինս ԱԱԾ-ի, ոստիկանության կամ դատարանի, կարող է կանխել անձի անձնական կյանքի նկատմամբ ոտնձգությունները՝ մի կողմից, և սահմանել պետության միջամտության սահմանները՝ մյուս կողմից», - ասել է Արթուր Սաքունցը։
Հրավիրյալ միջազգային փորձագետները ներկայացրել են ոլորտի միջազգային լավագույն փորձը դատական վերահսկողության և արտաքին հսկողության ոլորտներում։
«Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի խախտում արձանագրած ՄԻԵԴ վճիռների ուսումնասիրություն» ծրագիրն իրականացվել է Բաց հասարակություն հիմնադրամներ-Հայաստանի աջակցությամբ։ Աշխատաժողովի կազմակերպմանն աջակցել է Անվտանգության ոլորտի կառավարման Ժնևի կենտրոնը (DCAF)։
