ՄԻԵԴ վճիռների կատարման վերլուծություն․ արդար դատաքննության իրավունք

Սույն քաղաքականության համառոտագրի նպատակն է վեր հանել հիմնականում վարչական դատավարության օրենսդրության բնագավառում առկա խնդիրները՝ շեշտադրելով հատկապես նորմատիվ իրավական ակտերի վիճարկման վարույթին առնչվող կարգավորումները: Փաստաթուղթը մշակվել է գործող օրենսդրության վերլուծության հիման վրա՝ հաշվի առնելով ձևավորված դատական պրակտիկան, վերաբերելի համեմատական փորձը և միջազգային չափանիշները։ Ուսումնասիրության ընթացքում հաշվի են առնվել նաև առանձին փաստաբանների և հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ անցկացված հարցազրույցների արդյունքները՝ գործնական բնույթի հիմնահարցերը վեր հանելու և ոլորտին առնչվող խնդիրների շուրջ վերջիններիս գնահատականները արձանագրելու նպատակով։ 

Սույն հետազոտության նպատակն է վեր հանել այս բնագավառում առկա միջազգային փորձը՝ նպատակ ունենալով բացահայտելու այլ պետություններում ողջամիտ ժամկետի հիմքով արդար դատաքննության իրավունքի խախտման ճանաչման և ոչ նյութական վնասի հատուցման ընթացակարգերը և մոդելները, ինչպես նաև այս բնագավառում առկա միջազգային չափանիշները։

Հետազոտության նպատակն է վեր հանել դատական ակտերի հարկադիր կատարման փուլում առկա հիմնական խնդիրները, վերլուծել դրանց պատճառները և ներկայացնել լուծումներ: Հետազոտության շրջանակներում ուսումնասիրվել են դատական ակտերի հարկադիր կատարմանն առնչվող օրենսդրությունը և իրավակիրառ պրակտիկան՝ դատական պրակտիկայի, Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության և այլ իրավասու պետական մարմինների կողմից տրամադրված կամ հրապարակված տեղեկատվության վերլուծության հիման վրա:

Վերլուծությունը միտված է դատավորներին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու մեխանիզմների անհրաժեշտ թափանցիկության գնահատմանը և դատավորների անկախության երաշխիքների ամրապնդմանն ուղղված առաջարկությունների ներկայացմանը: Հիմնական առաջարկները վերաբերում են էթիկայի և կարգապահական հարցերի հանձնաժողովի աշխատանքի թափանցիկությունը և հանրային վերահսկողության հնարավորությունը ապահովելուն։

Հետազոտության նպատակն է բացահայտել և վեր հանել Հայաստանի նկատմամբ կայացված՝ ՄԻԵԴ վճիռների կատարմանն առնչվող խնդիրները այն գործերով, որոնցով Դատարանը ճանաչել է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի խախտում։ Առանձնացվել են Հայաստանի նկատմամբ կայացված մի շարք վճիռներ ուսումնասիրվել դրանց կատարման ուղղությամբ պետության ձեռնարկած ընդհանուր միջոցները, վերլուծվել են վերաբերելի օրենսդրությունը և իրավակիրառ պրակտիկան, իրավասու մարմիններին ուղարկված հարցումների պատասխանները։